1058-1079 - panowanie Bolesława II Śmiałego (Szczodrego), syna Kazimierza I Odnowiciela i Dobronegi, księżniczki ruskiej
1069 - ponowne przyłączenie Grodów Czerwieńskich do Polski
- poparcie dla papieża Grzegorza VII w jego walce z cesarzem Henrykiem IV
- 1075 - przywrócenie metropolii kościelnej w Gnieźnie, fundacja biskupstwa w Płocku
- 1076r. koronacja Bolesława
Polityka zagraniczna
- Czechy
- Ingerencja w wewnętrzne sprawy Czech, Przestał płacić trybut ze Śląska
- Węgry
- Osadził na tronie własnego kandydata Władysława
- Ruś
Wykorzystał rozbicie dzielnicowe i walki o tron, osadził Izasława na tronie w Kijowie
Polityka wewnętrzna
- Dokończenie procesu odbudowy Polski po kryzysie monarchii wczesnopiastowskiej, Bicie srebrnej monety,
- 1079 - zawiązanie spisku możnych przeciwko królowi Bolesławowi II kierowanego przez biskupa Stanisława; skazanie na śmierć (17 kwietnia) biskupa Stanisława ze Szczepanowa; wygnanie króla Bolesława II Śmiałego z kraju (wraz z synem udaje się na Węgry, gdzie umiera w 1081 r.) -->
- ucieczka Bolesława na Węgry gdzie zmarł w 1081r. w niewyjaśnionych okolicznościach
Władysław Herman 1079 – 1102
Upadek znaczenia Polski, rezygnacja z koronacji
- zwycięstwo Henryka IV w sporze z papieżem Grzegorzem VII, wzrost znaczenia obozu antygregoriańskiego. Uległość księcia polskiego wobec cesarza.
- rządy w imieniu księcia sprawował wojewoda Sieciech z rodu Starżów
- dążenie Zbigniewa i Bolesława Krzywoustego do przejęcia władzy
-usunięcie przy pomocy możnych Sieciecha
- 1079 podział Polski władza zwierzchnia oraz Mazowsze i główne grody w pozostałych ziemiach dla Władysława Hermana
Wielkopolska i Kujawy – Zbigniew
Małopolska i Śląsk – Bolesław Krzywousty